Açıklama : |
Mihrişah Sultan(?-1805)
Sultan III.Mustafa’nın karısı, Sultan III.Selim’in annesidir.Aslen Fransız olup, gerçek adı Janet’dir. Mihrişah Sultan’ın vakıflarının başında Eyüp’teki kendi ismini taşıyan imareti gelmektedir. İmaretin bir yanında 1805’te ölen Mihrişah Sultan’ın türbesi, diğer yanında da sebil ve çeşmeler yar almaktadır.
İmaret, açılışından bu yana geçen bu kadar süre zarfında her gün fakir fukaraya yemek verilmiştir. Vakfiyesindeki şu satırlar, vakfın zenginliğini göstermektedir: “her hafta Perşembe günü ve ramazanda her gün pilav yapmak için 83 okka mısır pirinci ve zerde için günlük 33’er okka mısır pirinci ve pilav için günlük 23 okka koyun eti ve zerde için 50’şer okka halis bal...”
Mihrişah Sultan Eyüp Cami içerisinde bir de kütüphane tesis etmiştir.Bundan başka Sultanın bir çok hayır eseri bulunmaktadır. Halıcıoğlu’ndaki 1793 tarihli cami ile Kasım Gönani Camisi karşısındaki 1792 tarihli çeşme, Yeniköy’de 1805 tarihli çeşme, Küçüksu’da Küçüksu Köşkünün önünde 1806 tarihli çeşme de bunların başında gelmektedir. Ayrıca, Onun adına III.Selim, Bahçeköy Arabacıoğlu Mandrası deresinde Valide bendini yaptırmıştır. Mihraş Sultan’ın Eyüp’teki hayratına su vermek için düşünülen bendin mermer su toplama duvarı üzerinde de Sultanın 1796 tarihli kitabesi yer almaktadır.
1794’te yapımı biten çeşme ve sebil Eyüp'te, Bostan İskelesi yakınında Mihrişah Valide Türbesi yanındadır. Yuvarlak cepheli, rokoko tarzında süslü bir sebil ve çeşmedir. Devrin önemli şairlerinden Şeyh Galib, ‘Ayni, Fazıl-ı Enderuni, Sururi, Sünbülzade Vehbi ve İhya hem çeşme, hem de sebil için birden çok tarih manzumesi yazmış, bunlardan Şeyh Galib’in şiiri kitabeye konulmak üzere tercih edilmiştir.
Sebil; beş şebekeli, saçağı geniş ve pencereler arasına üçer tane mermerden sütun yerleştirilmiş bir yapıdır; iki yanında çeşmeleri olup alınlıklarına âyet-i kerimeler yerleştirilmiş ve üzeri kubbe ile örtülmüştür.
İmzayı, Mimar başı Arif Efendi atmıştır.
Sebiller, kafesli yapılara sahip olup, hergün sabah namazı sonrası bu kafesli hazneye giren iki kişi akşama kadar sebilin önünden geçen herkese ücretsiz su ve şerbet dağıtmaktadırlar. Sebilin çeşmeden farkı, mevsimin durumuna göre, hava sıcaksa soğutulmuş, hava soğuksa ısıtılmış içecek ikram edilmektedir.
|